Κομποστοποίηση είναι η μετατροπή των υπολειμμάτων του κήπου και της κουζίνας σε μορφή άμεσα αφομοιώσιμη από τα φυτά. Κατά την κομποστοποίηση αυτά τα υπολείμματα με τη βοήθεια μικροοργανισμών (όπως είναι οι μύκητες και τα βακτήρια) και άλλων οργανισμών (όπως είναι τα σκουλήκια) μετατρέπονται σε κομπόστ το οποίο μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για τη λίπανση των φυτών του κήπου και της βεράντας.
Επίσης με την κομποστοποίηση πετυχαίνουμε σημαντική μείωση τόσο των οικιακών απορριμμάτων, αν αναλογιστούμε πόσα από αυτά μπορούν να ανακυκλωθούν μέσω της κομποστοποίησης, όσο και των υλικών του κήπου που θα κατέληγαν στον κάδο απορριμμάτων.
Οι χώροι στους οποίους μπορούμε να κάνουμε κομποστοποίηση θα μπορούσαν να είναι είτε μια γωνιά του κήπου λίγο μακριά από την οικία είτε η βεράντα μας. Η κατασκευή του κάδου για τον κήπο μπορεί να γίνει από παλέτες ή κάποιο πλέγμα οικοδομής και στη συνέχεια προτείνεται να τοποθετηθεί ένα δίχτυ σκίασης εσωτερικά τόσο για τη συγκράτηση των υλικών που θα βάζουμε μέσα στον κάδο όσο και για να ευνοήσουμε την αύξηση της θερμοκρασίας και τη διατήρηση της υγρασίας μέσα σε αυτόν. Το πλεονέκτημα που έχει το δίχτυ σκίασης είναι ότι επιτρέπει στον αέρα να περάσει μέσα από αυτό για να οξυγονώνει το compost. Ο κάδος προτείνεται να έχει τουλάχιστον 1 μέτρο διάμετρο, αν αναφερόμαστε σε κάδο με κυλινδρικό σχήμα ή 1 μέτρο μήκος η κάθε πλευρά του αν αναφερόμαστε σε κάδο με σχήμα κύβου. Ανεξάρτητα με το σχήμα του κάδου που θα κατασκευάσουμε καλό θα ήταν να τοποθετήσουμε κι ένα καπάκι στο επάνω μέρος του. Το καπάκι βοηθάει τόσο στο να μην υπάρχει απώλεια υγρασίας από το εσωτερικό του κάδου προς την ατμόσφαιρα, όσο και στο να μην εισέρχεται το νερό της βροχής μέσα στον κάδο. Εναλλακτικά μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε έτοιμους κάδους κομποστοποίησης που υπάρχουν στο εμπόριο. Για τη βεράντα υπάρχουν ειδικοί κάδοι που μπορούν να χρησιμοποιηθούν γι’ αυτό το σκοπό.
Τα υλικά που βάζουμε στον κάδο κομποστοποίησης είναι τα φυτικά υπολείμματα της κουζίνας, πριονίδια, χαρτί, τσόφλια αβγών, κομμένο χλοοτάπητα (σε λεπτές στρώσεις μέσα στον κάδο), υπολείμματα κλαδέματος (κατά προτίμηση να είναι τεμαχισμένα σε μικρά κομμάτια γύρω στα 10 εκατοστά για να επιταχυνθεί η αποδόμηση), λαχανικά, φύλλα, ξερά χόρτα (εκτός αν έχουν ραντιστεί με κάποιο ζιζανιοκτόνο για να ξεραθούν), υπολείμματα καφέ και διάφορα άλλα φυτικά υπολείμματα. Αποφεύγουμε να βάζουμε πριονίδια από εμποτισμένο ή βαμμένο ξύλο, ζωικά υπολείμματα (προσελκύουν τρωκτικά), λάδια, φυτικά υπολείμματα από ασθενικά φυτά.
Πριν ξεκινήσουμε την παρασκευή της κομπόστας θα πρέπει να επιλέξουμε την κατάλληλη τοποθεσία στον κήπο. Καλό θα είναι στο σημείο του κήπου που θα τοποθετηθεί ο κάδος να υπάρχει ένα ή περισσότερα δέντρα που θα σκιάζουν τον χώρο. Εκτός από τη θέση πρέπει να λάβουμε υπόψιν μας και την απόστασή του από το σπίτι. Μετά την επιλογή της θέσης αρχίζουμε να προσθέτουμε υλικά που μπορούν να κομποστοποιηθούν. Στην πρώτη στρώση προσθέτουμε φυτικά υπολείμματα τα οποία είναι πλούσια σε άνθρακα όπως πριονίδια ή ψιλοκομμένα κλαδιά. Πάνω από αυτή τη στρώση προσθέτουμε φρέσκα υλικά πλούσια σε άζωτο όπως είναι τα υπολείμματα από το κούρεμα του χλοοτάπητα, φρέσκα υπολείμματα χόρτων κλπ. Μετά βρέχουμε τα υλικά που έχουμε τοποθετήσει στον κάδο μέχρις ότου να υγρανθούν ομοιόμορφα χωρίς να λασπώσουν. Στη συνέχεια ρίχνουμε κατά διαστήματα υλικά που θα προκύπτουν από τον κήπο ή την κουζίνα. Μπορούμε να διαπιστώσουμε αν η υγρασία είναι η κατάλληλη με έναν απλό τρόπο. Παίρνουμε μια χούφτα υλικών και τη σφίγγουμε στο χέρι μας. Αν είναι υγρή ή αν βγάλει ελάχιστες σταγόνες νερό τότε είναι η επιθυμητή για την κομποστοποίηση υγρασία. Αν το δείγμα είναι πολύ υγρό προσθέτουμε υλικά πλούσια σε άνθρακα, ενώ αν είναι στεγνό προσθέτουμε υλικά πλούσια σε άζωτο και κατόπιν ανακατεύουμε το σωρό. Το ανακάτεμα και η διαβροχή του σωρού θα πρέπει να γίνεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα, ανάλογα και με τις κλιματικές συνθήκες που θα επικρατούν.
Η διαδικασία της κομποστοποίησης θα αρχίσει όταν θα συγκεντρωθεί μια ικανή ποσότητα υπολειμμάτων έτσι ώστε στο κέντρο της να αναπτυχθεί θερμοκρασία κατάλληλη για να ξεκινήσει η χώνεψη. Η συντήρηση της θερμοκρασίας του σωρού γύρω στους 60οC είναι επιθυμητή για να μπορέσουμε να επιτύχουμε την καλύτερη χώνεψη. Γενικά για να μπορέσει να γίνει μια σωστή κομποστοποίηση, χωρίς αυτό να είναι απόλυτα ακριβές, πρέπει η αναλογία πλούσια σε άνθρακα προς πλούσια σε άζωτο υλικά να είναι περίπου 3:1.
Μετά από μερικούς μήνες θα μπορέσουμε να πάρουμε το προϊόν της κομποστοποίησης που είναι το κομπόστ. Με αυτό θα εμπλουτίσουμε τα φυτά του κήπου για να τους παρέχουμε τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά που χρειάζονται για την καλή ανάπτυξή τους. Τα θρεπτικά στοιχεία του κομπόστ παίζουν σημαντικό ρόλο στη συντήρηση της καλής υγείας των φυτών. Παράλληλα βελτιώνεται κι η δομή του εδάφους ευνοώντας την παρουσία ωφέλιμων μικροοργανισμών οι οποίοι παίζουν σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της οικολογικής ισορροπίας. Η επαναλαμβανόμενη χρήση του κομπόστ με την πάροδο του χρόνου βελτιώνει βιολογικά την κατάσταση του εδάφους και βοηθάει στη συντήρηση της παρουσίας ωφέλιμων μικροοργανισμών σε αυτό.